سەرچاوەکانی ڕێگای ناوگۆشتن لە بارەدا کاربەردنەوەی زانستی

تەکنۆلوجییەکانی پاوهێز لە سیستەمەکانی ناوگیریی سەرەکی

GPS و کودی میتەوە M-Code

تەکنۆلۆژی GPS لە ناوەی گەڕانی زانگایی کارێکی ژمارەیی هەیبەت بەرەو ئەوەی دەستەپێکی ژمارەیی، گەڕان و کات (PNT) پێشکەش دێت. لەبەر ئەو تهديدە سەرچاوەکانی جیاوازە کە زیاد دەبێت، وەک جیاوازبوون و شەڕی سەرەکی، ژمارەیی هەیە کە ھەمە ئەوەی سەرچاوەی GPS بەرەو ئاسایی بڵاوبێت. ئەمە لێرەدا کە کۆدی M-Code دەخات. M-Code یەکێکە لە سەرچاوەکانی سەرچاوەی GPSی ژمارەیی هەیبەتەکانی زانگاییە کە بە شێوەی کوردینەتی بەکار هێناوە، ئەوەی ئاسایی بەرامبەر بکات و بەردەوام بێت لە سەرچاوەی زیادترە لەگەڵ تهديدەکانی جیاوازبوون و شەڕی سەرەکی. بابەتی زانگایی دەربارەی بەکارهێنانی M-Code لە کاری زانگاییەکاندا بە شێوەی سەرەکییەکانی ئەمریکییەکانی بەرز بووە کە بەرنامەیەکی ئاسایی بەرەو ئەوەی دەستەپێکی گەڕانی زانگایی بەرەو ئەوەی بەردەوام بێت لە ئەو بوارەی خوارەوە کە تهديدەکانی زۆر هەیە. لە دواترین داتایەکاندا، راستەوخۆی بەکارهێنانی M-Code لە ناوەی گروپەکانی زانگایی زیاد بووە، ئەوەی ئەوەی ئەوەی سەرچاوەی گەڕانی GPSی زانگایی بەرەو ئاسایی بڵاوبێت پێشکەش دێت.

سیستەمەکانی گەڕانی نەرگۆڕ

Sîstemanav Navigasyon Înertiyal (INS) bilezen jîngehîn di navîgaranî de wekî ku bi tiştên GPS re çêkirin. INS li ser bûrîn ve wereşandî yên akelerometran û giroscopên bikar bîne da ku danyayek rastî û rêça xweyî dike, her wext di navnîsên derveyî de nehatine. Li gorî GPS, INS rewşa bela vê ya guharîye, herîngê li sernameyan elektronîkî yên navîgaranî ku tevahî derbasdarî yên navnîsa we. Ev sîstemên li herî paşîn di navlêdanên militî, hêla heyvan, û zevî nîvendî yên navlêdanê de were bikaranîn, ev yekîdî li sernameyan teknolozî yên pargîdanî yên cihanî hilbijartî. Rewazên nû yên teknolozî yên INS li ser minyatûrakirina û hatiya rast kirina lêbirandin, ku ew ji bo destpêkên taybetir ên navlêdanî yên din ên militî ye. Ev pêşketîna navnîsê INS-ê di navnîsa militî ya niha de wergerandî ye.

Navigasyon Piştgirî yên Zevî

نەوەی ئێستاکردنەوەی تەرایانەوە (TRN) ڕێگەی نوێی ئێستاکردنەوەیە کە بە هاوبەشکردنی داتای رادار یان LIDAR بە مەپەکانی زانیاری تەرایانەوە، واتەی سیتۆیەکانی ژمارەیی دابەش دەدات. TRN لە بازنامەیەکانی پیچیدەیەکاندا، وەک جەنگی شار، بەشێکی گرنگ دەبێت، کە ناوگەی ئێستاکردنەوەیەکی دروست دەدات کاتێک GPS نەدابەش دەکات. ئەم بەشە بە ڕێکخستنی ئاسایی بە تەکنۆلوجیەکانی تر، وەک INS یان GPSی M-Code، ڕێگەیەکی چندسەرەکییە لەسەر ئێستاکردنەوە دەسازێت. کارەکانی گشتییەکانی ئەڵۆزی لە تەرایانەوەی گونجاوەکاندا ئەفەکتی گرتەی TRN لە دابەشکردنەوەی مامۆستەیەکان دەردەکات، لەگەڵ ئەوەی کەسەکانی ڕووداوەکانی ڕاستەوخۆ دەدۆزرێنن کە TRN دەستە خâtەی ئێستاکردنەوەیەکان بەشێکی زۆر دەکات و کارەکانی گشتییەکان لە ناوچەکانی ژوورەوەیەکاندا دەسپێدات، ئەوەی دەرکەوتەیە کە گرنگی ئەوە لە ستراتێجیەکانی گشتییەکاندا دەستە بەهێز دەبێت.

بەرزبوونەوە لەناو عەمۆدانەوەی ئەلێکترۆنیکی

کارەکانی گشتییەکان بەراوردەکار

تەکنۆلوژیایەکی بەرەوست بوونی لە سیستەمەکانی ناوگۆشتنی زانگەڵی ڕێکخراوەکەیە، ئەوەی دەبێت پاشەکەی هەیە لە سەرەتاییەکانی شەڕی ئەلێکترۆنیکی. ئەم تەکنۆلۆژیە دیاری کراوە لەسەر ناوازیشەکانی بۆ ناوگۆشتن لەگەڵی ئەوەی بەردەوام ببن و یان لەسەر ئەوەی لەسەر ئەوەی بەرزیابووە لەسەر ئەوەی دەستی ئەوەیەکانی دوێمه. چەندین ڕێگەیەک بەکاردێت بۆ ئەوەی بەرەوستبوونی لەسەر ئەوەی بەرزیابووە، لەدایکی فرەكەنسەی گشتی و ستێردنی نالەکەوە لەسەر ئەوەی بەرزیابووەیەکانی تر. فرەكەنسەی گشتی ڕێگەیەکە بۆ ئەوەی بەرەوستبووە لەسەر ئەوەی بەرزیابووەیەکانی تر، ئەوەی دەبێت پاشەکەی هەیە لەسەر ناوازیشەکانی بەرزیابووەیەکانی دوێمه. ستێردنی نالەکەوە لەسەر ئەوەی بەرزیابووەیەکانی تر بەکارهێناوە لەسەر ئەوەی بەرزیابووەیەکانی تر بەرزیابووەیەکانی دوێمه.

داتایەکان دەرچوون کە بەشداری ڕێگەی ئاسنی هەڵبژاردن و تاکتیکەکان لە سەرەتایی دەگرێت. لە نموونەدا، پارێزەکانی ڕێکخراپێکردن دەرنجێت کە هەڵبژاردنەکانی ڕێگەی ئاسنی زانستی لە سەرەتایی دەگرێت، بە شێوازێکی ترسناک لەسەر دەقەکەوەتی ناوگۆڕان و سەرکەوتنی کاریگەری. لەبەر ئەوە، نموونەکانی کاریگەری دەرنجێت کە مەترزەکانی ڕێگەی ئاسنی هەڵبژاردن دەتوانن ئەم تەکلیفەکانە بەرچووبەکێت. لە نموونەیەکی خوشبینەوەدا، بەکارهێنانی ژێرەکانی نوێتری ڕێگەی ئاسنی هەڵبژاردن بەسەرکەوتنی کاریگەری لە ڕێگەی ئەوەی دەربڕێت کەسەرکەوتنی کاریگەری لەسەر ئەوەی دەربڕێت.

پروتۆکولەکانی ناوگۆڕانی بازنام

پروتۆکلەکانی ناوگرتنی زیاتر دەرەکی هەیە لە بارەدا دەستنیشاندانی سەبارەت و باشتری ناوگرتناوی لە ڕێگای کارەکانی زۆری. ئەم سیستەمەکان دەتوانن فەرماندنەوەی پێشخازان بکەن لەگەڵی تەواوبوونی دادەکان و پرۆسەکردنەوە، لە کاتێکدا شتێک بە خاتەیەکی تکنیکی یان هەژماری دوێمی ڕووداو بێت. زیاتر بوون لە سیستەمەکانی ناوگرتناوی بە ئەوەی دەدات، کە ئەگەر سیستەمی سەرەکی بە خاتەیەکی دەربارەی دەسەڵاتی دوێمی یان پرۆبлемەکانی تکنیکی بێت، سیستەمەکانی پشتگیری دەتوانن بەرەو سەرەکییەکان دەست بکەن، لەبەر ئەوەی دەستنیشاندانی کریتیکالی مامەڵە نەکەیت. ئەم رێکخراوەکەیان بەرەو ئەوەی دەوترێت، کە باشتری کاری لە کارەکانی زۆری و لە ڕێگای کارەکانی کۆمپلیکسدا دەست پێ بکە.

پروتۆکلە کێشانی گوندی هەندێک لەوە ھەیە، واتە بەرچوونی GPS بە سیستەمەکانی ناوگیری ئینرتیال (INS) یان دامەزراوەکردنی ناوگیری باسی تەرایی (TRN). ئەم پروتۆکلە نەخۆشە خۆشتییە لە مامۆستەیەکانی زەریاندا کە لە سەرەکییەکاندا رۆڵێکی گرنگ لەسەر کێشانی گوندی داشت. مثلاً، لە داخڵکاریەکانی ڕێکخراوەکانی ژمارەیی، سیستەمەکانی کێشانی گوندی ئەوەی دەستنیشاندەکەیان بەبێ شەوەیەکی باس بەردەوام بێت، ئەوەی یەکەمەکانی زەریان بتوانن گۆڕەکەکانیان بە ئامادەیییەکی سەلامەت و ئاسایی دابەش بکەن. دامەزراوەکردنی کێشانی گوندی لەسەر استانداردانی زەریاندا ڕوویدا، کە گرنگییەکانی ئەم کێشانە لەسەر پاراستنی فانکشنەکانی ناوگیری کریتیک لەگەڵ تهديدەکانی پتانسیالی دەنگێت.

دامەزراوەکردن بە سیستەمەکانی زەریانی گشتی

کارەکانی نووسەرکردنی هەواپی蘭ە

Di sallarên din de, demîn ser ekarê navnîşînên pêşgerî yên li herî tabanî yên rastokê yên zayîn hatine çêkirin ji bo benda xwe yên koma tiştên kuîn. Gava derbasî ya çendêmîn dengnûsarên wekî têne bistînin ku pirsgirê navnîşînên nû ên bi kar hene di rûpelên jîngalê de û girêdanekî strategîkê bigirtîne. Ji mar îstân, modernîzasyonê USAF ji bo F-22 Wêzhen yên li ser navnîşînên nû yên bêdeng GPS re hatiye dayikariya wê û wergera wê di senaryoyên jîngalê de. Li ser asessemantên kuîn, di der ve modernîzasyon de, ev heyên havê 30% berhevtiya bidlewanê yên misiyonên re hatine bistînin ji bo nikarenavnîşî yên nû û paştgirî yên der barên elektronîk.

بەڵام، ئەم باری دەستکردە نیت بێدەرەوە. پارچەکانی تکنۆلۆژیکی، وەک گشتی دەستکردن بە سیستەمەکانی هاوکار بە هەندێک ئەویونیکسی هەڵبووەوە و ڕێکخراوی کەمترین دەورەی نەخۆشی لە کاتی نوسینەوە، ڕێگای جیاوازێکی ھەڵبژاردەکەوە. مهندسان ئەم چالاکانە لە دوای ڕێگایی چەکاکانی زۆر شوێن و بە کارهێنانی ڕێگایی دەستکردنی مۆدیولار، ئەوەی ڕێک خراوەکانی نوێ بە فەرمانێکی باش بەرچووە بێت و نەکەوەیان دەستپێکی ڕێگەیی بدرێت.

هاوکاری ڕێگەکان

پیشکەشی ڕێکخراوەکان لە ناوەکانی جیهاندا لە سیستمەکانی ناوهێڵەی زانگالی کردنەوە ژمارەیەکی چەندێتییە لە بۆ شێوازی ئەوەی کاریگەران لە سەرەکی ڕێکخراوانێکان بکەن، لەگەڵ ئەوەی هەوڵ دەدەن لەسەر ئەوەی ڕێکخراوەکانی گەورەتر و کەمتر بکەن. ئەم کاراییە ئەوەی دەبێت کە یەکێتییەکانی زانگالی کردنەوە لە ڕێگەیەکی یەکگرتووە بکەن لەسەر ئەوەی ڕێکخراوەکانی تەواوی بکەن. پێویستی ئەم یەکگرتنە لە ڕێگەیەکی باشترین دەردەبێت لەگەڵ ئەوەی کاریگەرانی هەموو ئەو یەکێتیانەی لە ناوەکانی گەل، زەوی و دەنیا کاریگەریان بکەن. مەثلا، شەوەکانی ناتۆ لەسەر ئەوەی سیستمەکانی ڕێکخراوەکانی ڕاستیار بکەن لەناوەکانی هەڵبژاردنهێنەی ڕێکخراوەکان لەنێرەکانی گەل، کەری و دەنیا، ئەوەی سەرەتاڵەی ناوەکان و کاریگەری ئەوەی خۆشەویست.

دەکرێت کارەکانی پڕۆتەکلی دەفەن، چونکە رێگەپێدانی ئاداری بەکارهێنانی تکنولوجیا لە وزارەتی دەفەنی مێریکا، لاوازی ژمارەڵەتی ئەم کۆمەڵگەیە لەسەر کارەکانی دەفەنی دواتر بنووسێت. ئەم کارەکانە هدەفێکانی گشتیکردنی ناوچەکراوەکان بەردەوام دەکەن، بە هدەفێکی گشتیکردنی سیستەمێکی یەکگرتە بەرەوە کە زانیاری بە شێوەیەکی بێپاشەداڕێک بیناوەکانی گشتیکەکانی دەفەن بگۆڕێت. ئەم دایکبوونەی دەقەڵبەستەوە لازمەکانی ژمارەڵەتی دەفەنەکانە کە زۆرتر لە هەموو جێگەر لەسەر کارەکانی یەکگرتە بەرەوە دەستێنن لەسەر هەڵبژاردەکانی ژمارەڵەتی گشتیکەکان.

Solûsionên Navîgasyonê yên Nû

Rojname Northrop Grumman LN-251M

سیستەمی LN-251Mی نارتوپ گرۆمان بەشێکی جیاواز لەناوەکانی ناوگۆڕانی زانگالیەکەیە، کە بە خوێندنەوەی ئەو شێوه‌ڵاتەی پێچەوانە و ئەنجامدانەوەیەکەی دەرخست. ئەو سیستەمەی ناوگۆڕانی زۆر نوێترەی هەیە کە دەقێکییەکانی وەکایی و باشداری لەسەر مامۆستەیەکانی زانگالی لە ڕووداوەکانی تەرەنی گونجاوەکان بەرز دەکات. بە دەستی ئەوەی بۆ بەکارهێنانی هاوڵەری و زانگالی تەنها بەکاربێت، سیستەمی LN-251M ئەوەی خۆی بەردەوام بکات لە چەندین ڕووداوەی زانگالی. دروستبوونەکانی کارەکانی ڕاستەوخۆدا ئەوەی ئەو سیستەمەی ناوگۆڕانی زۆر زۆر بەرزەیەکەی دەرخست لەسەر مامۆستەیەکانی زانگالی کە لە ڕووداوەکانی کێشەکانی ناسراوەکان و ڕووداوەکانی هاوشێوەی هاوڵەری دەربارە. لە ڕاستەوخۆدا، سیستەمی LN-251M دەستێکی ڕاستەوخۆیەکی بەرگرێتەوە لەسەر ڕێکخستنەکانی ناوگۆڕانی نوێکەوتنی، بە هەوڵی ئەوەی باشترین بەرگرێتەوە لەسەر مامۆستەیەکانی زانگالی و ڕووداوەکانی نوێتر.

کیتەکانی تاکتیکی ناوگۆڕانی مۆدیولار

Leyen Navigasyonî Zanîngehî Pêşketîn ên Modûlar her dem approachek nûserdî di navigasyonî serhêl de li bîr nehatine, flexibilîteyek ve xwerûnayek ji bo hewceyên pêkandinê yên rastokî an. Ev leyên taybetirin komponentên vegerdar kirin ên dikarin bi destpêkirina specific scenarios, soluyonên adaptîbîl hatine. Bi destpêkirina xwerûnayê, ev leyên guherîn efektiyevî ya operasyonal, wekî ku dîtîn di bin navnîsên encamê de. Li jorî operasyonên yekem, ev leyên hatin şandina bilezik û navigasyonê bibirdin di zemê de. Navnîsên karberî û rewizyonên askerî her gavî validkirin efektiyevîyan, emrê biguhezhin dikarin rapid biguheran û dinamîkan aliyê di mezanên çepelê de hate qebûl kirin. Ev flexibilîte diyar dade, leyên modûlar dikarin her dem piştîbinî û adaptîbîlî yên di zemê de di navengên askerî ya herî dawî de heyî.